Araştırmacı Yazar Mehmet Kurtoğlu, Türk Sinemasının Valentinosu olarak anılan Şanlıurfalı Sanatçı Hüseyin Peyda’yı yazarak ölüm yıldönümünde andı.
Araştırmacı Yazar Mehmet Kurtoğlu, 30 Temmuz 1990’da hayatını kaybeden Urfalı ünlü sinema oyuncusu Hüseyin Peyda üzerine yazdığı bir yazıyla andı.
Hüseyin Peyda’nın ilk beyaz perdede göründüğünde Valentino’ya benzetildiğini belirten Kurtoğlu, yazısında, Peyda’nın oynadığı filmlerde ağa, bey, şeyh tiplemeleri ve giydiği kostümlerle dikkatleri çektiğini hatırlatarak, “Filmlerinde oynadığı karakterlerle özdeşleşmiş Binbir Gece Masalları’ndan fırlamış bir kadim zaman kahramanı” ifadelerini kullandı.
ÜNLÜ YÖNETMEN MEMDUH ÜN “URFALI VALENTİNO” DEMİŞ
Ünlü Türk yönetmen Memduh Ün’ün Peyda için “Urfalı Valentino” dediğini aktaran yazar Kurtoğlu’nun ünlü Urfalı oyuncu anısında yazdığı yazısı şöyle:
“Türk Sinemasının Velentino’su Hüseyin Peyda beyaz perdede göründüğünde sessiz sinemanın büyük oyuncusu Velantino’ya benzetilmiş. Oynadığı filmlerde ağa, bey, şeyh tiplemeleri ve giydiği kostümlerle dikkatleri çekmiş. Filmlerinde oynadığı karakterlerle özdeşleşmiş Binbir Gece Masalları’ndan fırlamış bir kadim zaman kahramanı.
Çakır gözleri, karizmatik bakışı, duruşu ve güzelliğiyle bir devrin yıldız oyuncusu. Beyaz perdede göründüğünde kadınların yüreği yerinden oynuyormuş. Özellikle Söyleyin Anama Ağlamasın, Mezarımı Taştan Oyun, Kaderim Böyle İmiş filmlerindeki canlandırdığı Abdo Bey karakteri hafızalara kazınmıştır. Kadınlar yakışıklı Urfalı erkeklere Peyda’nın canlandırdığı Abdo Bey ismini yakıştırıyorlarmış. Yakışıklı doğulu erkeğinin rol modeli olmuş bir nevi.
Memduh Ün, Mezarımı Taştan Oyun filmini kapı pencere kıran film diye tanımlıyor. Ben Peyda’ya Urfalı Velentino diyorum. Yazdığım kitabın adını da “Urfalı Velentino” koydum. Doğu egzotizmine sinemada en çok yer veren oyuncu yönetmen ve yapımcı. Urfa sinema kitabını çalışırken Urfa’da en çok film çevirmiş, en çok Urfa’yı konu alan filmlere imza atmış bir sanatçı olduğunu gördüm.
Bugün bir Urfa sinemasından bahsediyorsak eğer bunda Hüseyin Peyda’nın tek başına büyük gayreti ve çabası vardır. O bir halk sinemacısı. Bir sinema ve Urfa sevdalısı. 30 Temmuz vefat tarihi. Memleketi Urfa’da adı bir sokağa veya bir caddeye verilemez mi? Adına bir kültür merkezi açılamaz mı? Sinema Müzesi’nin adı Hüseyin Peyda Müzesi diye değiştirilemez mi? Vefatının yıldönümünde rahmetle anıyorum. Mekânı cennet olsun.”.
BİHA