Aşırı sağ İsveç siyasetinde bir deprem yaratmaya yakın görünüyor, İsveç Demokratları ülkenin en büyük ikinci partisi olurken, liderliğini yaptığı daha geniş sağ blok görevdeki merkez sola karşı zayıf bir zafere doğru yöneldi.
Sandık çıkış anketlerin sonuçları ilk başta Sosyal Demokratlar ve onların merkez sol müttefikleri için az bir farklı seçimi kazanacağı yönündeydi. Ancak oylar sayıldıkça sayı sağa kaydı. Oyların yüzde 90’ından fazlasının sayılmasıyla, dört partiden oluşan sağ blok, parlamentodaki 349 sandalyenin 176’sına denk gelen oy oranını sahip olurken, sol blok 173’lerde görünüyor.
Kesin bir sonuç, yurtdışında yaşayan İsveçlilerin oyları hafta ortasında sayılana kadar netleşmeyebilir. Ulaşılan sonuçların yakınlığı henüz çalışan bir hükümetin kurulmasını zorlaştıracak gibi görünüyor.
Aşırı sağın etkisi artacak
Guardian’ın haberine göre, göç karşıtı İsveç Demokratları’nın (SD) lideri, yaptığı konuşmada, sağ kanat siyasi partiler bloğunun parlamento seçimlerinin ardından zafere doğru yöneldiğini söyledi. Jimmie Åkesson parti üyelerine yaptığı konuşmada, “Şu anda bir iktidar değişikliği olacak gibi görünüyor” dedi.
Ancak oyların yüzde 20’sinden fazlasını alan aşırı sağdaki İsveç Demokratları’nın ilk kez hükümet politikası üzerinde doğrudan etki sahibi olabileceği ihtimali, liberal gelenekleriyle çok daha iyi bilinen bir ülkede “deprem yaratacak bir değişime” işaret ediyor.
SD, 1990’ların ortalarında İsveç’in neo-Nazi hareketinden ortaya çıktı ve hala aşırılık suçlamalarından kurtulmak için mücadele ediyor. Diğer partiler tarafından bir parya olarak görülüyordu, ancak üç yıl önce merkez sağ Ilımlı parti aşırı sağla işbirliğini benimsedi.
SD, son dokuz genel seçimin her birinde oyunu artırdı. Liderleri şimdi bakanlık istiyor, ancak bloktaki diğer üç parti partiyi hükümete davet etmeyeceklerini söylediler. Ancak SD’nin sağdaki en büyük parti haline gelmesi onları güçlü bir konuma yerleştiriyor.
Göçmen karşıtı söylemler ön planda
Karlstad Üniversitesi’nde kültürlerarası çalışmalarda öğretim görevlisi ve önde gelen bir ırkçılık karşıtı olan Tobias Hübinette, “SD şu anda Nazi köklerine sahip dünyanın en büyük partisi” dedi ve ekledi:
“Parti resmi olarak kendi ırksal ideolojik köklerini mahkum etse bile, bu arka plan SD’nin hala kendisini İsveçli yerli beyaz çoğunluk nüfusunu kurtarabilecek tek siyasi güç olarak görmesi anlamında hala mevcut.”
SD, kampanyanın zirvesinde, seçim renkleriyle dekore edilmiş bir metro trenini “geri dönüş ekspresi” olarak adlandırdı. Partinin sözcüsü, “Tek yön bir biletle aramıza hoş geldiniz. Bir sonraki durak, Kabil,” diye tweet attı. SD’nin Avrupalı olmayan göçmenleri ülkeden çıkarma talebini net bir şekilde dile getirdi.
Seçmenlerdeki endişe
Seçim, İsveç’in, SD’nin şiddet içeren suçlara ilişkin korkuları sömürebildiği, göç konusunda derinden rahatsız bir ulus olduğunu ortaya çıkardı. Enerji fiyatlarındaki artışlar, başarısız okullar ve sağlık hizmetleri için uzun kuyruklar gibi seçmenlerin endişeleri, amansız bir şekilde göç ve suça odaklanılmasıyla bastırıldı.
Kampanya, son beş yılda yaygınlaşan çete şiddeti olaylarıyla noktalandı ve hükümet ve polisin bunu önlemedeki başarısızlığı, SD’nin göçün suçlu olduğu yönündeki merkezi mesajına desteğini pekiştirmesine yardımcı oldu.
İki hafta önce, Stockholm’ün batısındaki Eskilstuna’da bir kadın ve beş yaşındaki çocuğu çapraz ateş arasında kalarak yaralandı. Malmö’de bir hafta önce 15 yaşındaki bir çocuk bir alışveriş merkezinde bir çete liderini vurarak öldürdü. Ölümle sonuçlanan silahlı olayların sayısı, 2021’in ilk yarısında 20 iken bu yılın ilk altı ayında 34’e yükseldi.
Yabancı nüfusundaki artış
Hem sol hem de sağdaki parti liderleri, şiddet suçlarındaki artışı, konut ve iş piyasalarında etik hatlar boyunca yüksek düzeyde ayrımcılığa yol açan büyük ölçekli göçle ilişkilendiriyor.
İsveç, son yıllarda, nüfusunun üçte birinden fazlası yurtdışında doğmuş veya yurtdışında doğmuş bir ebeveyne sahip olmasıyla Avrupa’nın en çok kültürlü toplumlarından biri haline geldi. Çocukların yaklaşık yüzde 30’unun ana dili İsveççe değil ve şehirlerin bazı kısımlarında bu oran yüzde 45’e kadar çıkıyor.
News
