Türkiye’deki girişimlerin yüzde 96’sının interneti var, yüzde 68’i çalışanlarına uzaktan erişim sağladı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 yılı girişimlerde bilişim teknolojileri kullanım araştırmasına göre, internet erişimine sahip girişimlerin oranı yüzde 96,0 oldu.
Girişimlerde bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre; 2021 yılında 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin İnternete erişim oranı yüzde 95,3 iken bu oran 2022 yılında yüzde 96,0 oldu. Girişimlerin yüzde 92,1’i 2022 yılında İnternete erişimde sabit genişbant bağlantı kullandı. Girişimlerin yüzde 86,4’ü ise girişim tarafından sağlanan taşınabilir bilgisayar veya akıllı telefon gibi bir cihaz aracılığıyla mobil telefon ağları üzerinden iş amaçlı İnternet kullandığını beyan etti.
İnternet üzerinden toplantı
En az 10 çalışanı olan girişimlerin yüzde 30,4’ü 2022 yılında İnternet üzerinden toplantı yaptığını belirtti. İnternet üzerinden toplantı yapan girişimler çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde; 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 26,6’sının, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 45,8’inin ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 76,0’ının uzaktan toplantı yaptığı görüldü.
Uzaktan erişim sağlayan girişimler
Girişimlerin yüzde 68,4’ü, 2022 yılında çalışanlarının girişimin e-posta sistemine veya doküman ve belgelerine veya iş uygulamalarına/yazılımlarına uzaktan erişim imkanının olduğunu beyan etti.
Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre girişimin kaynaklarına uzaktan erişim imkanı sağlama oranı, 10-49 çalışanı olan girişimlerde yüzde 66,1, 50-249 çalışanı olan girişimlerde yüzde 78,7 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde ise yüzde 89,3 oldu.
Web sitesine sahip girişimlerin oranı yüzde 51,2 oldu
Web sitesi sahiplik oranı, 2021 yılında 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerde yüzde 49,4 iken bu oran 2022 yılında yüzde 51,2 oldu.
Web sitesi sahiplik oranı çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde; 2022 yılında 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin yüzde 92,3’ünün, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 69,7’sinin ve 10-49 çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 47,0’ının web sitesi sahibi olduğu görüldü.
Web sitesi sahiplik oranı ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde ise 2022 yılında web sitesi sahibi olan girişimlerin oranının en fazla yüzde 92,2 ile “bilgi ve iletişim” faaliyeti yürüten girişimler olduğu görüldü. Bunu, yüzde 78,3 ile “bilgisayarların ve iletişim araç ve gereçlerinin onarımı” ve yüzde 64,9 ile “mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler” yürüten girişimlerin olduğu ekonomik faaliyet grupları izledi. Web sitesi sahibi olan girişimlerin oranının en düşük olduğu ekonomik faaliyet grupları ise yüzde 34,0 ile “inşaat”, yüzde 37,7 ile “ulaştırma ve depolama” ve yüzde 50,7 ile “toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı” faaliyetlerini yürüten girişimler oldu.
Her beş girişimden biri e-satış yaptı
Girişimlerin 2021 yılında e-satış yapma oranı, 2020 yılına göre 6,8 puan artarak yüzde 19,3 oldu.
E-satışlar; İnternet (web siteleri ya da mobil uygulamalar) ve/veya Elektronik Veri Alışverişi (EDI) aracılığı ile gerçekleştirilmektedir. Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre e-satış yapma oranı, 10-49 çalışanı olan girişimlerde yüzde 18,7, 50-249 çalışanı olan girişimlerde yüzde 20,8 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde ise yüzde 32,0 oldu.
E-satış yapma oranı ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde ise 2021 yılında en fazla e-satış yapma oranının yüzde 41,4 ile “konaklama ve yiyecek hizmeti” faaliyetlerini yürüten girişimlerde olduğu görüldü. Bunu yüzde 30,3 ile “bilgi ve iletişim” ve yüzde 25,0 ile “toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı” faaliyetini yürüten girişimler takip etti.
Online mağazaların oranı arttı
En az 10 çalışanı olan girişimlerin yüzde 15,9’u 2021 yılında web sitesi ya da mobil uygulamalar üzerinden web satış yaptı.
Web sitesi ya da mobil uygulamalar üzerinden web satış yapan girişimlerin yüzde 59,0’ı kendi web siteleri ya da mobil uygulamalarını kullanırken yüzde 80,9’u farklı girişimlerin de satış yapabildiği online mağazalar ve pazar yerleri ile mobil uygulamalarını web satış platformu olarak kullandı. Farklı girişimlerin de satış yapabildiği online mağazalar ve pazar yerleri ile mobil uygulamaları üzerinden web satış yapan girişimlerin oranı 2020 yılında yüzde 69,7 idi.
Yurtdışına web satışı yapanların sayısı arttı
Web sitesi ya da mobil uygulamalar aracılığı ile 2021 yılında mal veya hizmet satışı yapan girişimlerin yüzde 21,1’i yurtdışına satış yaptı. Bu oran, bir önceki yıl yüzde 19,5’ti.
Yurtdışına web satışı yapan girişimlerin 2021 yılında satış sürecinde karşılaştığı zorluklar incelendiğinde ise; girişimlerin en fazla karşılaştığı zorluğun yüzde 47,0 ile yurtdışına satılan ürünlerin teslim veya iade edilmesinin yüksek maliyeti olduğu görüldü. Bunu, yüzde 30,8 ile mevzuat bilgisi eksikliği ve yüzde 30,7 ile yurtdışına satış yaparken şikayet ve ihtilafların çözümüyle ilgili zorlukların izlediği görüldü.
Girişimlerin yüzde 17,8’i uzman istihdam etti
En az 10 çalışanı olan girişimlerin yüzde 17,8’i 2022 yılında ana işi bilişim teknolojileri olan ve bilişim sistemleri ve uygulamalarının kurulması, işletilmesi ve geliştirilmesi süreçlerinde görev alan bilgi ve iletişim uzmanı istihdam etti. Bu oran, 2020 yılında yüzde 11,8’di. Çalışan sayısı 10-49 olan girişimlerin yüzde 13,8’i, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 32,3’ü, 250 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 72,6’sı 2022 yılında bilgi ve iletişim uzmanı istihdam ettiğini belirtti.
Her 3 girişimden biri güçlükle karşılaştı
Girişimlerin yüzde 6,9’u 2021 yılında en az bir bilgi ve iletişim uzmanını işe aldı veya almayı denedi.
Bu oran, 2019 yılında yüzde 5,0’dı. Bir bilgi ve iletişim uzmanı işe alan veya almayı deneyen girişimlerin yüzde 36,1’i 2021 yılında işe alım sürecinde adayların başvuru eksikliği/yetersizliği, ilgili alanda gerekli niteliklere (eğitim/öğretim) sahip olmaması, ilgili iş deneyimine sahip olmaması veya yüksek ücret beklentisi gibi güçlükler ile karşılaştı. Bir bilgi ve iletişim uzmanı işe alan veya almayı deneyen girişimlerden işe alım sürecinde herhangi bir güçlük yaşayan girişimlerin oranı 2019 yılında yüzde 41,0’dı.
Yüzde 28,5’i güvenlik ihlali yaşadı
Girişimlerin yüzde 28,5’i 2021 yılında bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği ihlal olaylarından en az birini yaşadığını beyan etti.
Bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği ihlal olaylarından en az birini yaşadığını beyan eden girişimler çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde; 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 27,8’inin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 32,0’ının ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 34,1’inin en az bir güvenlik ihlal olayı yaşadığı görüldü.
Robot teknolojisi kullanımı
En az 10 çalışanı olan girişimlerin yüzde 5,2’si 2022 yılında endüstriyel robot veya hizmet robotu kullandığını belirtti. Endüstriyel robot veya hizmet robotu kullandığını belirten girişimler ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde; en fazla robot kullanan girişimlerin yüzde 9,3 ile “imalat” faaliyeti yürüten girişimler olduğu görüldü.
İmalat sektöründe 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 6,1’i, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 15,0’ı ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin yüzde 41,5’i robot teknoloji kullandı.
Endüstriyel robot veya hizmet robotu kullandığını belirten girişimlerin robot kullanma kararına etki eden faktörler incelendiğinde; girişimlerin en fazla yüzde 78,0 ile süreçlerin ve/veya üretilen mal ve hizmetlerin yüksek hassasiyetini veya standartlaştırılmış kalitesini sağlamak amacı ile robot kullanma kararı aldıkları görüldü. Bunu, yüzde 68,0 ile yüksek işçilik maliyeti ve yüzde 66,1 ile girişimin ürettiği mal veya hizmet yelpazesini genişletmek faktörleri izledi.
Yüzde 61,6’sı çevresel etkileri dikkate aldı
Girişimlerin yüzde 61,6’sı 2022 yılında bilgi ve iletişim teknolojileri hizmetlerini veya ekipmanını seçerken enerji tüketimi gibi çevresel etkilerini dikkate aldığını beyan etti.
Bilgi ve iletişim teknolojileri hizmetlerini veya ekipmanını seçerken çevresel etkilerini gözönünde bulundurduğunu beyan eden girişimler ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde; en fazla yüzde 77,1 ile “bilgi ve iletişim” faaliyet grubunda yer alan girişimlerin bu etkileri dikkate aldığını beyan ettiği görüldü. Bu faaliyet grubunu yüzde 75,9 ile “bilgisayarların ve iletişim araç ve gereçlerinin onarımı” ve yüzde 74,2 ile elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı ve su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri” izledi.
Yapay zeka kullanımı
Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullandığını belirten girişimlerin oranı, 2021 yılında yüzde 2,7 iken 2022 yılında yüzde 3,5 oldu. Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre yapay zeka kullanan girişimlerin oranı incelendiğinde; 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 2,8’inin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 5,5’inin ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin yüzde 17,5’inin yapay zeka kullandığı görüldü. Bu oranlar 2021 yılında sırasıyla yüzde 2,3, yüzde 3,6 ve yüzde 9,6 idi.
News
